Betaald stallen alleen lonend bij hoge bezettingsgraad

Onderzoekers van de RWTH Aachen deden een casestudie naar de effectiviteit van fietsparkeertarieven rond de introductie van nieuwe bewaakte stallingen op het universiteitsterrein, waar ook andere gratis fietsparkeermogelijkheden aanwezig zijn. Hieruit bleek dat het invoeren van fietsparkeertarieven voor bewaakte stallingen alleen loont als men deze toepast op stallingen met een hoge verwachte bezettingsgraad.

Casestudie universiteit Aachen

Op de universiteit in Aachen zijn nu 5.000 fietsparkeerplekken, beschikbaar, waarvan 4.000 in onoverdekte rekken en 543 in één bewaakte fietsenstalling. Er zijn plannen om hier 17 bewaakte fietsenstallingen aan toe te voegen met een totale capaciteit van 597 plaatsen, waarvan de grootste 101 plaatsen heeft. Met hun casestudie gingen de onderzoekers na wat de effecten zijn van betaald parkeren voor de nieuwe en bestaande bewaakte fietsenstallingen. De insteek van het invoeren van parkeertarieven is om de drukte te spreiden – bewaakte stallingen worden met het groeiend aantal elektrische fietsen steeds populairder – en inkomsten te genereren om de aanleg van de stallingen te bekostigen.
De onderzoekers maakten voor deze modelstudie gebruik van gegevens uit een mobiliteitsonderzoek onder de studenten en werknemers van de RWTH Aachen, op basis waarvan ze een populatie van 3.841 fietsforensen genereerden, en een stated preference experiment met voorkeuren van 2.960 studenten en medewerkers voor de diverse fietsparkeermogelijkheden op de universiteit, waarover ze eerder publiceerden in Transportation Research A.

Twee scenario’s

In hun simulaties varieerden ze het parkeertarief voor de bewaakte stallingen, terwijl alle andere stallingen gratis bleven. Hierbij hanteerden ze twee scenario’s: één waarin alle bewaakte stallingen betaalde stallingen werden en één waarin de grootste twee stallingen, die met 543 en 101 plekken, gratis bleven. Alleen in dit laatste scenario bleek betaald stallen lonend, waarbij de baten-kostenratio het hoogst is bij een tarief van € 0,30 per dag. Dat komt omdat de stallingen in het eerste scenario niet voldoende gebruikt zullen worden omdat niet genoeg fietsers willen betalen. Het kan zelfs leiden tot negatieve baten-kostenratio’s omdat de huidige bewaakte stalling minder gebruikt zou worden dan nu het geval is. Tegelijk gaat het nut van de onbewaakte stallingen achteruit omdat die overvol zouden raken.
In het onderzoek is geen rekening gehouden met een mogelijke groei van het aandeel studenten en medewerkers dat op de fiets naar de universiteit komt door de aanwezigheid van nieuwe stallingsmogelijkheden.

De resultaten van het onderzoek zijn in april 2025 gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift European Journal of Transport and Infrastructure Research.

Bron: fietsberaad.nl